سامان :: نگین استان چهارمحال و بختیاری
www.samancity.ir
سامان :: نگین استان چهارمحال و بختیاری
www.samancity.irدالانهای 600 ساله روستای سوادجان محل عبور فاضلاب
| دالانهای تاریخی روستای سوادجان از توابع شهر سامان استان چهارمحال و بختیاری با قدمت افزون بر 600 سال رو به تخریب رفته و به محل عبور فاضلاب تبدیل شده است. | |
به گزارش خبرنگار مهر، روستای سوادجان یکی از 11 روستای هدف گردشگری استان چهارمحال و بختیاری است که به دلیل پتانسیلهای تاریخی، سیاحتی و گردشگری در زمره این روستاها قرار گرفته است. روستای سوادجان با باغ های سرسبز و درختهای سر به فلک کشیده در حاشیه روستا و در کنار رودخانه زاینده رود واقع شده که در زمینه اکوتوریسم حرفهای زیادی برای گفتن دارد. از ویژگی منحصر به فرد این روستا می توان آثار تاریخی و مذهبی در کنار طبیعت بکر رودخانه زاینده رود دانست و همچنین امام زاده سید سلیمان از نوادگان امام موسی کاظم (ع)، دالانهای تاریخی، باغ های بادام، چمنزار، درختان چنار سر به فلک کشیده، قایقرانی بر روی آبهای خروشان، نزدیک بودن به پل تاریخی هوره و ... از دیگر امتیازات گردشگری و جذب توریسم این روستاست.
عبور فاضلاب از دالانهای تاریخی روستای سوادجان این روستا دارای دالان های (ساباط) قدیمی بسیار با ارزشی به طول یک کیلومتر است که از معماری زیبایی برخوردار است. قدمت این دالانها افزون بر 600 سال پیش به دوره صفویان بر می گردد و چهار ورودی در نقاط مختلف دالانها وجود داشته که آنها را به هم متصل می کند. چهار گوشه دالانها چهار برج دیده بانی وجود داشته که در گذشته بسیار دور به دلیل عدم امنیت و وجود راهزنها از روستا محافظت می شد.  دهیار روستای سوادجان در گفتگو با خبر نگار مهر اظهار داشت: با توجه به اعتبارات بسیار اندک دهیاری توان باز سازی و مرمت و حفظ این دالانها را نداد و به رغم مکاتبات فراوان و ارسال گزارشات به اداره کل میراث فرهنگی به گردشگری استان تا کنون هیچ گونه اقدامی از سوی اداره مذکور صورت نگرفته است. قاسم کریمی بیان داشت: چنانچه در سال جاری نیز اعتباری جهت مرمت و حفظ اثار در نظر گرفته نشود این بافت با ارزش به صورت کامل تخریب خواهد شد. وی افزود: موضوع ثبت دالانها در آثار ملی کشور توسط دهیاری و میراث استان اقدام شده که در سال جاری به ثبت آثار ملی خواهد رسید.  یکی از گردشگران در روستای سوادجان در گفتگو با خبر نگار مهر اذعان داشت: عدم وجود روشنایی مناسب دالانها باعث شده که گردشگران و مسافران و علاقه مندان به اثار تاریخی توقف کوتاهی در دالانها داشته باشند و به صورت سطحی از آن گذر کنند در صورتی که این دالانها نشان دهنده سبک معماری مربوط به بیش از 600 سال است. یکی از اهالی روستای سودجان در گفتگو با خبرنگار مهربا بیان اینکه سیستم بهداشتی برای دفع فاضلاب در قسمت دالانها وجود ندارد، بیان داشت: با وجود سکونت بعضی از اهالی روستا در این قسمت، فاضلابها محیط غیر بهداشتی در دالانها را به وجود آورده و دالانهای تاریخی این روستا محل عبور فاضلاب خانگی شده است. وی افزود: دالانها در اثر بارش باران و عدم رسیدگی برای مرمت و بازسازی در حال تخریب هستند و تنها جایگاه برای تجمع نخاله های ساختمانی و زباله ها شده است.  یکی دیگر از اهالی در گفتگو با خبرنگار مهر به دفع غیر بهداشتی فاضلاب و ایجاد مشکل برای اهالی ساکن در قسمت دالانها اشاره کرد و عنوان کرد: از سازمان مربوطه درخواست توجه به این اثار ارزشمند ملی را داریم و همچنین خواستار رسیدگی به بهداشت و سلامتی ساکنان این منطقه هستیم. بخشدار سامان در گفتگو با خبرنگار مهر در این رابطه اذعان داشت: آثار تاریخی یکی از مهمترین میراث کشور محسوب می شود که متاسفانه سازمان میراث فرهنگی استان به اثار تاریخی بخش سامان توجه زیادی نکرده است. وی با بیان اینکه با بی توجهی میراث این آثار با ارزش باعث تخریب بسیاری از این آثار شده است، تاکید کرد: قلعه تاریخی هوره و دالانهای روستای سوادجان که هم اکنون در حال تخریب وخراب شدن هستند. به گزارش مهر، با توجه به این که دانشگاه شهرکرد و دانشگاه آزاد اسلامی دانشجویان رشته معماری را برای بازدید از نوع سبک معماری و تاریخی دالان ها به این منطقه می اورند متاسفانه آن گونه که باید به آثار تاریخی اهمیت داده نشده است. |
روستای هوره
موقعیت و تاریخچه
روستای کوهستانی هوره از توابع بخش سامان، در استان چهارمحال و بختیاری است، که با مختصات جغرافیایی 50 درجه و 51 دقیقه طول شرقی و 32 درجه و 35 دقیقه عرض شمالی، در 11 کیلومتری شمال غربی شهر سامان قرار دارد.
این روستا از شمال غربی بهکوه اوزون داغ محدود می‌شود. ارتفاع روستای هوره از سطح دریا 1900 متر است و آب و هوای آن در فصول بهار، تابستان و پاییز مطبوع و در زمستان، سرد و خشک است. رودخانة زاینده رود در شرق این روستا جریان دارد.
پیشینة تاریخی روستای هوره به 700 سال پیش مربوط می‌شود. به روایت منابع محلی، یکی از خوانین قشقایی به نام ولی خان این روستا را بنا نهاده است. مردم روستای هوره به زبان ترکی سخن می‌گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
اگلوی معیشت و سکونت
جمعیت روستای هوره در سال 1385 به تعداد 2702 نفر گزارش شده است. درآمد اکثر مردم این روستا از طریق فعالیت‌های زراعی، باغداری، دامداری و پرورش زنبور عسل تأمین می‌شود. گروهی از مردم در امور خدماتی و تولید صنایع دستی اشتغال دارند.
محصولات عمده زراعی این روستا شامل گندم، جو، یونجه، شبدر، تره‌بار و بنشن می‌باشد. باغداری در روستای هوره با میوه‌هایی مانند هلو، آلوچه، زردآلو، انگور و سیب، رونق خاصی دارد. گردو و بادام نیز از محصولات این روستا است.
روستای زیبای هوره در محدودة کوهستانی استقرار یافته و بافت مسکونی متراکمی دارد. خانه‌های روستا غالباً در یک طبقه، با دیواره‌های ضخیم و در و پنجره‌های کوچک بنا گردیده و سقف مسطح اکثر آنها به وسیله تیرهای چوبی و اندود کاهگل یا قیرگونی پوشیده شده‌اند.
مصالح عمده به کار رفته در ساخت خانه‌ها شامل آجر، سیمان، گچ و خاک، سنگ، تیرهای چوبی و آهن می‌باشد. کوچه‌های روستای هوره پیچ در پیچ و باریک‌اند. ابنیه این روستا زیبایی و سادگی خاصی دارند. از مشخصه‌های اصلی روستای هوره محصور بودن آن در میان باغات است.
جاذبه‌های گردشگری
دشت‌های زیبای لاله، چمنزارهای دلنواز، باغ‌ها و تفرجگاه‌های دامنه‌های ارتفاعات از جاذبه‌های طبیعی این روستا هستند.
دریاچه پشت سرد زاینده رود از عمده‌ترین فضاهای گردشگری این روستا است. اراضی پیرامون دریاچه سد به تفرجگاه‌های عمومی و کانون‌های صید ماهی تبدیل شده‌اند.
آرامگاه امام‌زاده بابا پیراحمد که در 8 کیلومتری روستای هوره واقع شده مشتمل بر گنبد و دو ایوان است. داخل گنبد با آیاتی از قرآن و تصاویری از مجالس مذهبی و گل و بوته تزیین شده است. منابع محلی بنای این زیارتگاه را به دورة قاجاریه مربوط می‌دانند.
مردم روستای هوره در اعیاد ملی و مذهبی نوروز، فطر، قربان و مبعث حضرت رسول اکرم (ص) به جشن و شادمانی و در ایام عزاداری ائمه به ویژه در ماه‌های محرم و صفر به سوگواری می‌پردازند.
ترانه‌های قشقایی که به زبان ترکی خوانده می‌شوند، موسیقی متداول در میان مردم هوره است.
از معروف‌ترین آلات موسیقی، که در این روستا مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌توان به سرنا، دهل، ساز، بالابان، کمانچه و نقاره اشاره نمود.
مردم این روستا پوشاک محلی خاصی دارند. پوشیدن لباس‌های محلی در بین مردان و زنان رایج است. مردان پیراهن ساده، شلوار بختیاری، چوقا (بالاپوش)، شال کمر و گیوه می‌پوشند. پوشیدن کلاه بختیاری در بین سالخوردگان نشانگر موقعیت اجتماعی آنان است. این کلاه معمولاً به رنگ سیاه و از جنس نمد می‌باشد.
پوشاک زنان روستا نیز شامل روسری، پیراهن، تنبان (شلیته) و کفش می‌باشد. لچک به منزلة روسری و نوعی پوشش همیشگی زنان و دختران است. پیراهن ساده یا «چوره» با پارچه‌های گلدار دوخته می‌شود و بیشتر مورد استفاده زنان جوان روستاست.
الختر، رایج‌ترین بازی روستای هوره، است.
آش کشک و کاکلی از مشهورترین غذاهای محلی این روستا می‌باشند.
مهمترین سوغات این روستا را خشکبار و فرآورده‌های لبنی از قبیل کشک، دوغ، شیر، ماست و پنیر و نیز انواع محصولات باغی از قبیل گردو، بادام، آلوچه و انگور تشکیل می‌دهد.
صنایع دستی این روستا شامل قالی و قالیچه است.
دسترسی: روستای هوره از طریق شهرکرد، با جاده‌ای آسفالت قابل دسترسی می‌باشد
روستای یاسه چاه
روستای کوهستانی یاسه چاه از توابع بخش سامان در استان چهارمحال و بختیاری است، که با مختصات جغرافیایی 50 درجه و 51 دقیقه طول شرقی و 32 درجه و 37 دقیقه عرض شمالی، در 22 کیلومتری شمال غربی سامان و 52 کیلومتری شهرکرد قرار دارد. این روستا از شمال به کوهاوزون چای و از جنوب به کوه شرقون محدود می‌شود.
ارتفاع روستای یاسه چاه از سطح دریا 1900 متر است و آب و هوای آن در فصل‌های بهار و تابستان، ملایم و مطبوع و در زمستان‌ها، نسبتاً سرد است. رودخانة پرآب و خروشان زاینده رود در شرق روستا جریان دارد.
روستای یاسه چاه، قدمتی نسبتاً طولانی دارد. بقایای حصار پیرامون روستا و خرابه‌های حمام قدیمی، قدمت این روستا را به پیش از دوره قاجاریه مربوط می‌سازد.
مردم روستای یاسه چاه به زبان ترکی سخن می‌گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
الگوی معیشت و سکونت
براساس نتایج سرشماری سال 1375، روستای یاسه چاه 800 نفر جمعیت داشته است که در سال 1385، به 804 نفر افزایش یافته است.
درآمد مردم روستای یاسه چاه غالباً از فعالیت‌های زراعی به ویژه باغداری و دامداری تأمین می‌شو.
گردو، بادام، هلو، آلوچه، زردآلو، سیب، انگور، گیلاس و آلبالو از محصولات باغی و گندم، جو و بنشن از محصولات زراعی روستای یاسه چاه هستند. برخی از زنان این روستا در کنار فعالیت‌های زراعی و دامداری، به بافت انواع قالی با طرح‌های زیبا اشتغال دارند.
روستای یاسه چاه در محدودة میانکوهی (کوهستانی) شمال شهرستان شهرکرد استقرار یافته و بافت مسکونی متراکمی دارد. خانه‌های روستاییان با سقف‌های مسطح، در شیب دامنه کوه و در کنار هم و به طور پلکانی ساخته شده‌اند. مصالح به کار رفته در خانه‌های قدیمی، خشت، گل، چوب و سنگ می‌باشد، اما در ساخت خانه‌های جدید از آهن، سیمان، آجر، سنگ و گچ نیز استفاده می‌شود. پیرامون روستای یاسه چاه را باغات وسیع فرا گرفته و جلوة جذابی به آن بخشیده است.
جاذبه‌های گردشگری
روستای یاسه چاه، در کنار زاینده رود، به لحاظ اقلیم و طبیعت مساعد چشم‌اندازهای شگفت‌انگیزی یافته است. فصل‌های بهار، تابستان و پاییز بهترین زمان بازدید از این روستاست.
تنوع گل‌ها و گیاهان خودرو همراه با گونه‌های متنوع جانوری از قبیل شغال، گرگ، روباه، خرگوش و کبک جلوه جالب توجهی به محیط روستا بخشیده است.
مردم روستای یاسه چاه در اعیاد ملی و مذهبی نوروز، فطر، قربان و مبعث پیامبر (ص) با برگزاری مراسم به جشن و سرور می‌پردازند و در ایام عزاداری و ویژه در روزهای تاسوعا و عاشورا با نوحه خوانی سوگواری می‌کنند.
برگزاری مراسم عروسی مردم روستا، با نغمه‌ها و ترانه‌های زیبای ترکی (قشقایی) همراه است. موسیقی محلی قشقایی در میان مردم روستای یاسه چاه جایگاه ویژه‌ای دارد.
مهمترین آلات موسیقی آنها شامل سرنا، دهل، ساز و کمانچه می‌باشد.
الختر از بازی‌های محلی معروف جوانان این روستاست.
قالی‌های خوش طرح و رنگ، مهمترین محصول صنایع دستی روستای یاسه چاه است، که در بازارهای شهرهای اطراف به فروش می‌رسد.
آش دوغ، برشتوک (نارگیل، خرما، خرک، نبات، هل، زنجبیل و زیره کوبیده و مخلوط شده را بعد از تفت دادن در روغن حیوانی به آش دوغ اضافه می‌کنند)، آش رشته و کاچی از غذاهای خوش طعم و لذیذ روستای یاسه چاه می‌باشند.
معروف‌ترین سوغات روستای یاسه چاه را خشکبار و انواع میوه‌جات تر و خشک تشکیل می‌دهند.
دسترسی: روستای یاسه چاه از طریق سامان، شهرکرد و چادگان، با جاده آسفالت قابل دسترسی است.
روستای سوادجان
روستای سوادجان از توابع بخش سامان،در استان چهارمحال و بختیاری است، که با مختصات جغرافیایی 50 درجه و 52 دقیقه طول شرقی و 32 درجه و 33 دقیقه عرض شمالی، در 18 کیلومتری شمال غربی سامان و 44 کیلومتری شهرکرد قرار دارد. این روستا از سمت شمال شرقی به کوه برون قوش محدود می‌شود و رودخانه زاینده رود در حاشیه غربی آن جریان دارد.
روستای سوادجان از سطح دریا 1900 متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن در بهار و تابستان مطبوع و دلپذیر و در زمستان، سرد و خشک است.
سوادجان، از روستاهای قدیمی استان چهارمحال و بختیاری است، که تاریخ شکل‌گیری آن به اوایل دوره صفوی مربوط می‌شود. ساکنین امروزی روستای سوادجان، از اعقاب قزل‌باشان شاهسون هستند، که پس از انتخاب اصفهان به پاییختی، همراه شاه‌عباس صفوی از آذربایجان به این ناحیه مهاجرت کرده و روستای سوادجان را پدید آورده‌آند.
مردم روستای سوادجان به زبان آذربایجانی سخن می‌گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
الگوی معیشت و سکونت
جمعیت روستای سوادجان در سال 1385 حدود 1600 نفر گزارش شده است.
درآمد اکثر مردم این روستا از فعالیت‌های زراعی، دامداری، صنایع دستی و امور خدماتی تأمین می‌شود. عمده‌ترین محصولات زراعی این روستا گندم، جو، برنج، یونجه، شبدر و تره‌بار است. گردو، بادام، آلو و هلو نیز از محصولات باغی آن است. پرورش دام و طیور و تولید گوشت قرمز و فرآورده‌های لبنی مانند شیر، ماست، دوغ، کره محلی و پنیر نشانگر رونق دامداری در این روستاست.
روستای زیبا و دره‌ای سوادجان در حاشیه زاینده‌رود استقرار یافته و بافت مسکونی متراکمی دارد. خانه‌های این روستا معمولاً ایوان دارند. حیاط خانه‌های روستا بزرگ، با کاربری‌های متعدد است. مصالح استفادهشده در ساخت خانه‌ها عمدتاً چوب، سنگ و گل است. در ساخت خانه‌های جدید از مصالح مقاوم آهن، آجر، سیمان و گچ استفاده می‌شود.
جاذبه‌های گردشگری
روستای سوادجان که موقعیت دره‌ای و ساحلی دارد، واجد ارزش‌های گردشگری و تفرجگاهی بسیاری است. عمده‌ترین جاذبه‌های طبیعی این روستا در تنوع پوشش گیاهی و حیات وحش پیرامون روستا جلوه‌گر شده است. باغات انبوه میوه در روستای سوادجان از جاذبه‌های ارزشمند طبیعی به شمار می‌آیند و به ویژه در فصل بهار بر زیبایی‌های روستا می‌افزایند.
غار آهکی و کوه محلی قیس از دیگر جاذبه‌های طبیعی این روستاست. فضای اطراف این غار آهکی از گل‌ها و گیاهان خودرو پوشیده شده است.
زیارتگاه سید سلیمان مورد احترام مردم روستاست و برخی مراسم عمومی از جمله عزاداری‌های ایام محرم در جوار آن برگزار می‌شود.
موسیقی مردم این روستا از فرهنگ، آداب و رسوم و طبیعت اطراف الهام گرفته است. عاشیق‌ها اجرا کنندگان نغمه‌ها و ملودی‌های زیبای آذری هستند، که معمولاً در ایام عروسی خوانده و نواخته می‌شوند. مهمترین آلات موسیقی رایج در این روستا، سرنا، نقاره ساز، بالابان و نی می‌باشد.
پخت انواع آش‌ها، خورش‌ها، نان‌های محلی و کباب‌ها در میان مردم این روستا رواج دارد. از مهمترین غذاهای محلی این روستا می‌توان به دوغاآشی (آش دوغ) اشاره کرد که مخلوطی از دوغ ترش جوشیده شده، برنج، نخود و سبزیجات معطر است.
مهمترین صنایع دستی رایج در این روستا بافت انواع قالی است که طرح‌های زیبا و رنگ‌های شاد و طبیعی دارند. سوغات این روستا شامل گردو، بادام و فرآورده‌های لبنی است.
دسترسی: روستای سوادجان از طریق شهرهای شهرکرد، چادگان و فارسان، با جاده آسفالت قابل دسترسی است.